Aanschaf van een aquarium en vissen
Het welzijn van vissen
Vuistregels
Het inrichten van een aquarium
Nog even in het kort

De aanschaf van een aquarium en vissen

Om succesvol een aquarium te kunnen opzetten en dit gezond te houden, moet men zich goed voorbereiden. Dit kan in de aquariumspeciaalzaak, bij verenigingen van aquariumliefhebbers, door het lezen van literatuur en het zoeken van informatie op internet.
Een veel gemaakte fout bij het starten van een aquarium is om meteen na aankoop alle onderdelen in de bak te zetten en direct daarna het water en de vissen er in te doen. Eerst moeten de achterwand, de bodembedekking, de decoratiematerialen en de technische zaken (filter, verlichting en verwarming) worden geïnstalleerd. Dan moet het aquarium gevuld worden met water en moet een dag worden proefgedraaid om de techniek op de juiste werking te controleren. Daarna kunnen de eventuele planten in het aquarium worden geplaatst. Laat dit geheel minstens twee, liever drie weken draaien. Controleer met een testset of nog ammonium en / of nitriet in het water aanwezig zijn en doe er pas vissen in als deze stoffen niet meer zijn aan te tonen.
Er zijn vele maten en vormen aquaria verkrijgbaar. Vaak wordt de grootte van het aan te schaffen aquarium bepaald door de beschikbare ruimte in huis, en door de financiën, uiteraard. Maar let er op dat voor het welzijn van de vissen, het volume van het water in het aquarium bepalend is. Vissen die uiteindelijk groot worden, in grote groepen samenleven, of die van nature onderling agressief zijn, hebben een groter aquarium nodig (kijk hiervoor bij het hoofdstuk “ Soorten”).
Een grotere bak is ook minder onderhevig aan storende invloeden van buitenaf of plotselinge te grote veranderingen in de waterkwaliteit en is daardoor voor een beginnende aquariumhouder aan te bevelen.Voor het welzijn van de vissen en de houder geldt; hoe groter het aquarium, des te gemakkelijker is het geheel gezond te houden. In een klein aquarium passen vreedzame kleine vissoorten,! Maar er is veel ervaring nodig om een klein aquarium biologisch stabiel te houden.
Er is volop keuze in het soort aquarium: koud water of tropisch, zoet of zout water, een gezelschapsaquarium of een biotoopbak, zacht of hard water, enzovoort. Voor ieder type aquarium geldt dat de juiste combinatie van planten, dieren, temperatuur en watersamenstelling van te voren worden uitgezocht. In een tropisch zoetwater gezelschapsaquarium worden bij een temperatuur van 22-26 ºC voornamelijk aquariumplanten en verschillende vissoorten gehouden, die elkaar natuurlijk wel moeten verdragen. De minimum inhoud voor een klein aquarium is ca 50 liter.
Vanzelfsprekend is een koud water- aquarium, waarvan de temperatuur gelijk is aan de kamertemperatuur, met goudvissen of sluierstaarten het eenvoudigst om mee te beginnen. Kommen moeten worden beschouwd als niet geschikt voor welke vis dan ook en worden daarom met klem afgeraden. Er zijn speciale en eenvoudige goudvisaquaria in de handel verkrijgbaar. Wel dient ook in een klein aquarium te worden gezorgd voor beweging van het water (pompje met een filter).

Vuistregels

– In een zoetwater- aquarium moeten eerst de planten goed groeien voordat de vissen er in mogen. Deze wachttijd is o.a. nodig voor een goede bacteriële (biologische) ontwikkeling.
– Zet een aquarium in een donkere hoek van de kamer. Veel (zon)licht kan leiden tot overmatige algengroei.
– Een stevige, vlakke ondergrond is vereist in verband met het grote gewicht van een aquarium.
– Er zijn een aantal spullen nodig om een aquarium op te zetten en te verzorgen. Zie hiervoor hoofdstuk “lijst benodigdheden”.

Het inrichten van een aquarium

Start met een relatief groot aquarium en dus geen kom of klein bakje.
• Plaats een eventuele achterwand en zijwanden. Deze geven de vissen een rustige omgeving en zorgen voor een natuurlijk effect.
• Gebruik voor de bodem fijn grind of wat grover zand (ca 1-3 mm. korreldoorsnee) als bodembedekking. Liefst van een niet te lichte kleur. Soms is een klein beetje voedingsbodem voor de planten aan te raden. Als richtlijn kan een bodemdikte van ca 3 cm. aan de voorkant tot ca 8 cm aan de achterzijde van het aquarium gelden. Breng de technische apparatuur aan.
• Vraag advies in de aquarium speciaalzaak of vraag hulp bij een vereniging of een ervaren liefhebber. Dankzij verlichting kunnen we de vissen en de planten in het aquarium niet alleen goed zien, maar het is ook van groot belang voor de groei van de planten. Verlicht ongeveer 12- 14 uur per dag en doe de verlichting ’s nachts uit. Verlichting is ook nodig voor de stofwisselingsprocessen in het aquarium en hiervoor worden meestal Tl-buizen gebruikt die meer licht en minder warmte geven dan een peertje. Bovendien wordt het licht beter verdeeld over het aquarium. Zoek lampen waarbij de planten goed groeien. Voor een aquarium wordt als norm gehanteerd: 1 Watt TL per dm2 oppervlak bij een hoogte van 30 cm. Bij een hoogte van 40 cm wordt dit 1,5 tot 2 Watt TL per dm2.
• Het filter. De afvalstoffen van de planten en de vissen moeten samen met voedselresten worden verwijderd. Grove delen kunnen worden afgeheveld en het fijnere vuil wordt door een filter verwijderd. We onderscheiden mechanische filtratie in watten of grof zand die het grove vuil uitzeven; actieve koolfiltratie die organische stoffen bindt en een biologisch filter. Bij deze laatste zetten bacteriën de vaak schadelijke organische stoffen om in onschadelijk plantenvoedsel . Filters dienen permanent in gebruik te zijn. Plaats een goed filter en zet de pomp aan. bij een goede waterbeweging aan het oppervlak vindt een betere gasuitwisseling plaats. Bovendien blijven afvalstoffen beter zweven waardor ze door het filter verwijderd of omgezet kunnen worden. Mechanisch werkende filters moeten vaak worden schoongemaakt. Een biologisch werkend filter moet zo min mogelijk worden schoongemaakt om het nuttige bacteriebestand in het filter haar werk te laten doen.
• Plaats een verwarmingelement met een thermostaat plus een thermometer.
• Hierna kan het aquarium gevuld worden met water. Voor de meeste types aquaria is leidingwater voldoende. Laat hierna alles 24 uur proefdraaien om te controleren of alles goed werkt en of de verwarming op de juiste temperatuur is afgesteld.
• Dan kunnen de planten worden gepoot. Planten zorgen voor schuilplaatsen en zijn decoratief, maar de belangrijkste functie is dat ze helpen het water gezond te houden voor de vissen. Ze verbruiken afvalstoffen, zoals nitraten en fosfaten. en ze zorgen overdag voor een deel van de zuurstofvoorziening. Begin met relatief sterke echte en niet te grote waterplanten (zogenaamde zuurstofplanten). Naast planten kunnen stukken steen, rots of hout als schuilplaats dienen voor de vissen en als decoratie. Voor gebruik deze goed schoonmaken en met heet water afspoelen.
• Laat nu het geheel een minimaal twee weken draaien en ververs eenmaal per week een klein deel van het water. Ververs daarna iedere twee weken ongeveer tien tot vijftien procent van het water. Let er op dat de temperatuur van het verse water gelijk is aan het aquariumwater. Wacht tot de planten zijn aangeslagen, het zweefvuil is bezonken en het biologisch evenwicht is bereikt, dat wil zeggen dat bacteriegroei in bodem en filter plaatsvindt.
• Koop pas daarna, na controle van de waterkwaliteit (vooral ammonium en nitriet, Beide stoffen mogen met slechts een spoortje in het water aanwezig zijn.) enkele vissen. Kijk bij hoofdstuk “Soorten” voor informatie en wen de dieren na aankoop voorzichtig over in het aquarium. laat u bij de soortkeuze adviseren. Bij het uitzoeken kan gelet worden of de vissen geen afwijkingen vertonen (zie verder onder “gezondheid”). Tussen de inrichting van het aquarium en het juiste moment voor de aanschaf van vissen kan soms wel enkele weken zitten. Bedenk dat vissen groeien en na verloop van tijd vanzelf meer ruimte vragen.
• Als vissen tijdelijk door iemand anders verzorgd moeten worden, volg dan de instructies zoals aangegeven bij het hoofdstuk Vakantie en vergeet niet om contactgegevens achter te laten.

Nog even in het kort

Je hebt een aquarium gekocht en wat is een praktische volorde van werken, bij het inrichten, nadat het aquarium op zijn plek staat?
1. Een goed vissen- en plantenplan pas je aan, aan het aquarium.
2. Plaatsen achterwanden en zijwanden.
3. Bodemmaterialen
4. Overige decoratiematerialen.
5. Alle technische apparatuur instaleren (verlichting / verwarming / pomp / filter).
6. Aquarium vullen met water
7. 24 uur proefdraaien
8. Planten plaatsen
9. Bak 3 weken zonder vis laten draaien i.v.m. plantengroei, bacteriegroei waterkwaliteit en watersamenstelling controleren
10. Vissenbestand rustig opbouwen