Tachtig beoordeelde soorten, juli 2019

Op 18 oktober 2018 presenteerde de Wetenschappelijke Adviescommissie Positieflijst (de WAP) haar “Advies toetsingskader positieflijst zoogdieren”. Dit toetsingskader werd in een internetconsultatie ter beoordeling voorgelegd aan het grote publiek. Iedereen mocht zijn mening geven.

De WAP testte de methode

Minstens zo belangrijk als wat u en ik er van vinden is wat de WAP er zelf van vindt. En dat hebben ze voor ons uitgezocht. Uit “Bijlage 3: test risicobeoordeling” (pagina 27/28) begrijpen we dat de ‘proefbeoordelingen’ niet echt geweldig verliepen. Er werden door vier beoordelaars in totaal 60 soorten beoordeeld en de scores bleken alle kanten op te vliegen. Niet gek natuurlijk, het gaat alleen maar om de meningen van enkele WAP-leden, er worden geen wetenschappelijke conclusies op  grond van studies getrokken.

En dus werd, met wat aanpassingen in de methode, een tweede beoordeling uitgevoerd, nu op 20 andere soorten. De chaos bleef, ook na aanscherping van de criteria bleven de deskundigen heel verschillende meningen hebben. De conclusie is helder:

                  Bij het ontbreken van de wetenschappelijke studies kunnen er geen conclusies worden getrokken. Opiniepeilingen vormen geen zinnig alternatief, zelfs niet  als ze worden gehouden onder WAP-leden die allemaal voor die voor ‘iets biologisch’ hebben doorgeleerd. Veronderstellingen en meningen van mensen zijn niet persé gestoeld op feitelijkheden. En, zoals bij de tests blijkt, de verschillen in opvatting zijn zelfs niet geheel weg te poetsen bij de toepassing van groepsdiscipline.

Even meekijken?

De minister beweert een objectieve wetenschappelijke beoordeling te geven van de risico’s die het houden van soorten met zich meebrengt. In plaats daarvan krijgen we een soort gekanaliseerde mening van een clubje ingehuurde wetenschappers.

Van de ervaringen van anderen kun je leren, daarom hebben we op 18 december 2018, met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), geïnformeerd naar de resultaten van de 80 beoordelingen. Ambtenaren vinden het niet leuk als de burger kritisch meekijkt, en dus gebeurde er daarna helemaal niks. Ook ons herinneringsbriefje op 25 januari 2019 bleef zonder resultaat. 

En daarmee moest de bestuursrechter er maar weer aan te pas komen. Die bepaalde op 16 april 2019 dat de minister uiterlijk op 1 mei 2019 een besluit moest nemen over de gevraagde gegevens, zo niet, dan zou daarna een dwangsom van € 100 per dag met een maximum van € 15.000 ingaan.

Ambtelijke sabotage

Het kostte wat moeite maar dan toch, op 3 juni 2019 nam de minister eindelijk een besluit. In een lang verhaal werd uitgelegd welke informatie vooral niet publiekelijk bekend mocht worden. Dat kwam er op neer dat eigenlijk helemaal niets bekend mocht worden. Tot onze verrassing werden ook alle oordelen en afwegingen van de WAP tot ‘persoonlijke beleidsopvattingen’ verklaard. Dat wordt best lastig voor de minister om straks weer uit te leggen dat de beoordelingsmethode door onafhankelijke wetenschappers werd bedacht en dat het niet om tijdelijk ingehuurde ambtenaren ging die met hun persoonlijke beleidsopvattingen een beetje wetenschappelijk liepen te doen.

Behalve de brief met “het besluit”, werd er een set documenten aangeleverd waaruit (heel terecht) alle namen waren weggehaald, maar waaruit ook alle inhoudelijke informatie was verwijderd. Zelfs de namen van de 80 beoordeelde soorten werden verzwegen. Het werden dus 47 pagina’s non-informatie. Ofwel, een dure (in bestede manuren) en volledig zinloze sabotagepoging, geheel en al passend in het beleid van dit ministerie en de Directie DAD om de burger te vernachelen.

In de laatste paragraaf van het besluit van de minister  werd melding gemaakt van de door de rechter opgelegde dwangsom. Voor de periode van 2 mei tot en met 3 juni ontvangt PVH de dwangsom van € 100,– per dag. Overigens, voor wie daarover zou willen juichen, het is ook uw geld dat door onze falende overheid wordt verkwist.

Toch nog kleine lekjes

Het is duidelijk dat de minister de sector bij verrassing wil nemen met de volgende versie van de Positieflijst. Van de mislukkingen van 2013, 2015 en 2017 hebben ze niets geleerd. En bovendien, stiekem vernachelen, het leidt tot helemaal niks, de rechter heeft het laatste woord.

In bijlage 3 van het Adviesrapport wordt gemeld dat ook soorten die algemeen worden gehouden (hond, kat, paard, konijn etc.) als test werden beoordeeld. Omdat de minister liever geen ruzie krijgt met al de houders van deze diersoorten, zal er alles aan worden gedaan om die uitkomsten van deze beoordelingen te verdoezelen.

Pijnlijk is daarbij dat er hier en daar een foutje werd gemaakt bij het deleten van de inhoudelijke gegevens (details vindt u in een PVH-notitie van 4 juni 2019).

Zo leren we op pagina 18 de mening van één van de beoordelaars kennen:  

Zoals ons bekend blijft ……. van mening dat met jaarlijks 800 kinderen met aangeboren afwijking de kat niet gehouden zou mogen worden.

En blijkt het op pagina’s 37 en volgende niet mogelijk om tot eenduidige conclusies te komen in een proces dat gebaseerd is op de meningen, opvattingen en veronderstellingen van individuele WAP-leden. Maar, met enig handjeklap lijken er best wel compromissen en dealtjes te sluiten.

Dan maar weer naar de rechter.

Het zal u duidelijk zijn dat het ministerie van LNV er alles aan doet om de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) zowel naar de letter als naar de geest te flessen. Het betekent dat we ook hier weer bezwaar tegen aantekenen en we weer naar de rechter zullen moeten om inzage te krijgen in de resultaten. Het kost even tijd, maar die tijd hebben we.

Er lopen intussen nog wat zaken waarin de rechter het ministerie bevolen heeft om voor een bepaalde datum te besluiten. Voor een aantal van die zaken zijn de termijnen nu al overschreden en bouwen zich de dwangsommen alweer leuk op.

Namens het bestuur PVH, Ir. Ed.J.Gubbels, Secretaris.

Via de onderstaande links kunt u de correspondentie met het ministerie over dit thema inzien.

2018-10-30 Adviesrapport toetsingskader positieflijst zoogdieren

Even meekijken?
2018-12-18 mail aan Schouten, testrun
2018-12-18 Wob-verzoek testrun 80 soorten
2019-01-25 Ingebrekestelling 80 soorten
2019-03-06 Beroep bij de rechter 80 soorten
2019-04-16 Uitspraak beroep Wob 80 soorten

Ambtelijke sabotage en Toch nog kleine lekjes
2019-06-03 besluit inzake WOB-verzoek
2019-06-03 documenten WOB-verzoek
2019-06-04 Tipje van de sluier opgelicht

Dan maar weer naar de rechter.
2019-06-20 Bezwaar op besluit WOB-verzoek 80 soorten